IN DEZE SECTIE

Depressie kan ertoe leiden dat mensen een somber humeur hebben en gevoelens van verdriet ervaren. De symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig, en iedereen kan een depressie krijgen.

Hoewel sommige mensen kunnen zeggen dat ze depressief zijn als ze zich een paar dagen wat ‘down’ of ongelukkig voelen, is dit iets anders dan de klinische toestand, die weken of maanden kan aanhouden.

Neuraxpharm biedt verschillende medicaties voor depressie en zodra je arts je specifieke behoeften heeft vastgesteld, kan hij of zij het product voorschrijven dat het beste bij je behoeften en toestand past.

Lees meer over wat depressie kan veroorzaken, de gevolgen ervan en de beschikbare behandelingen.

Wat is depressie?

Depressie is een veel voorkomende psychische aandoening die aanhoudende negatieve gevoelens kan veroorzaken en een algemeen gebrek aan belangstelling voor het dagelijks leven en activiteiten waar de desbetreffende persoon gewoonlijk van zou genieten. Het kan ook de eetlust en de slaap beïnvloeden, waardoor vermoeidheid en concentratieproblemen kunnen ontstaan. Mensen met een depressie kunnen ook een laag zelfbeeld ontwikkelen.

De aandoening kan enige tijd aanhouden en een substantiële invloed hebben op het dagelijks welzijn en het plezier in het leven en in relaties.

Wat zijn de belangrijkste soorten depressie?

Depressie kan meestal worden omschreven als zware depressie of aanhoudende depressie. Er is sprake van een zware depressie wanneer iemand er minstens twee weken lang dagelijks last van heeft; dit kan één keer gebeuren of gedurende een aantal episoden. Er is sprake van aanhoudende depressie wanneer iemand gedurende een periode van ten minste twee jaar grote depressieve perioden heeft, afgewisseld met perioden van minder ernstige symptomen.

In 2008 plaatste de Wereldgezondheidsorganisatie zware depressie op de derde plaats in een lijst van belangrijkste oorzaken van de wereldwijde “ziektelast” (de impact die een gezondheidsprobleem heeft op een bevolking), en voorspelde dat de ziekte in 2030 de eerste plaats zou innemen.

Een aanhoudende depressieve stoornis is een veel voorkomende chronische stemmingsstoornis die vaak meer belemmerend werkt dan een episodische depressie. De term omvat verschillende chronische depressieve varianten, waaronder chronische depressies en terugkerende depressies zonder herstel tussen de episoden.. Sommige vormen van depressie zijn specifiek voor bepaalde groepen; zo kunnen zwangere vrouwen rond de geboorte van hun baby een perinatale of postpartum depressie krijgen. Dit type depressie vereist waarschijnlijk een gespecialiseerde behandeling, die kan bestaan uit therapie en medicatie.

Andere depressieve stoornissen zijn psychotische depressie, seizoensgebonden affectieve stoornis, de verwante aandoening bipolaire stoornis, disruptieve stemmingsstoornis (bij kinderen en jongeren) en premenstruele dysforie-stoornis (PMDD).

Bij een psychotische depressie gaan stemmingsstoornissen gepaard met waanideeën, hallucinaties of beide. Hoewel het vroeger als relatief ongewoon werd beschouwd, komt het in de klinische praktijk vaak voor, vooral bij therapieresistente depressieve patiënten.

Seizoensgebonden affectieve stoornis (SAD, van het Engelse seasonal affective disorder) is een combinatie van biologische en stemmingsstoornissen met een seizoensgebonden patroon, typisch voorkomend in de herfst en de winter met een remissie in de lente of de zomer. Onderzoekers hebben in een specifiek onderzoek geconstateerd dat in een bepaald jaar ongeveer 5% van de Amerikaanse bevolking de aandoening ervaart en ongeveer 40% van het jaar symptomen heeft.. De prevalentieschattingen in andere onderzoeken variëren echter van 0% tot 9,7%. SAD komt meer voor op hogere noordelijke breedtegraden, maar de prevalentie varieert tussen etnische groepen.

De diagnose disruptieve stemmingsstoornis is betrekkelijk nieuw. Het vereist frequente, aanhoudende, ernstige woede-uitbarstingen die niet in verhouding staan tot de situatie en de ontwikkelingscontext, in combinatie met een aanhoudende boze/geïrriteerde stemming tussen de woede-uitbarstingen.

Premenstruele stoornissen treffen tot 12% van de vrouwen. Ze omvatten het premenstrueel syndroom en de premenstruele dysforie stoornis, die de psychologische en fysieke symptomen omvatten die aanzienlijke hinder veroorzaken tijdens de luteale fase van de menstruatiecyclus maar kort na de menstruatie verdwijnen.

Hoeveel mensen hebben last van een depressie?

Depressie is een veel voorkomende aandoening waaraan wereldwijd meer dan 264 miljoen mensen lijden.. Volgens de WHO lijden in de Europese regio meer dan 40 miljoen mensen aan depressieve stoornissen. Daarmee is depressie de duurste hersenaandoening in Europa, met totale directe en indirecte kosten die overeenkomen met 1% van de totale economie (bruto binnenlands product) van de EU.

Symptomen

Depressie kan een grote verscheidenheid aan geestelijke en lichamelijke symptomen veroorzaken, en de symptomen kunnen van persoon tot persoon verschillen.

Wat zijn de symptomen van depressie?

De symptomen van depressie variëren van mild tot ernstig. In tegenstelling tot ongelukkige gevoelens veroorzaakt door een moeilijke situatie die zich in korte tijd oplossen, zijn de symptomen van een depressie eerder hardnekkig.

De symptomen kunnen de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen beïnvloeden evenals hun sociale omgang. Veel mensen met een depressie hebben ook last van angst. De symptomen kunnen onder meer bestaan uit:

Mentaal/emotioneel:

  • Een voortdurend gevoel van verdriet
  • Laag zelfvertrouwen en eigenwaarde
  • Constante angst
  • Gevoelens van hulpeloosheid, hopeloosheid of waardeloosheid
  • Schuldgevoelens
  • Gedachten aan zelfmoord en de dood
  • Zelfbeschadiging

Fysiek:

  • Vermoeidheid en weinig energie
  • Concentratieproblemen
  • Slaapproblemen
  • Gebrek aan eetlust
  • Minder zin in seks en/of seksuele problemen
  • Lichamelijke pijnen
  • Maagdarmproblemen zoals maagpijn of diarree

Sociaal:

  • Gebrek aan plezier in activiteiten die voorheen plezierig waren
  • Vermijding van andere mensen, inclusief familie en vrienden
  • Problemen op het werk of op school

Wat zijn de stadia van depressie?

Een depressie kan op elk moment optreden, en zowel de symptomen als de duur van de ziekte verschillen van persoon tot persoon. De ernst van de symptomen varieert meestal, waarbij veel mensen merken dat sommige dagen beter of slechter zijn dan andere.

Mensen met een lichte of matige depressie zullen niet noodzakelijk een verslechtering van hun toestand ontwikkelen, vooral als ze zo vroeg mogelijk worden behandeld, maar bij sommige mensen verergert de depressie na verloop van tijd.

Wat zijn de vroege tekenen van een depressie?

De eerste tekenen van een depressie kunnen lijken op gewone vermoeidheid of verdriet; maar in tegenstelling tot deze normale gevoelens gaan de tekenen van een depressie niet na een paar dagen weg. Vroege tekenen kunnen zijn:

  • De hele tijd moe zijn, mogelijk overdag willen slapen
  • Een verlies van gematigdheid – mogelijk te veel of te weinig eten door gebrek aan eetlust, of te veel of te weinig slapen
  • Verlies van concentratie en moeite om de aandacht erbij te houden, wat kan leiden tot problemen op het werk en in gesprekken.
  • Verlies van interesse in activiteiten waar de persoon normaal van zou genieten
  • Angstgevoelens
  • Zelfmoordgedachten

Oorzaken en risicofactoren

Onderzoek suggereert dat depressie wordt veroorzaakt door een combinatie van genetische, biologische, omgevings- en psychologische factoren..

Levenservaringen die een depressie kunnen uitlokken, kunnen een permanente situatie zijn zoals een andere gezondheidstoestand, of een tijdelijke kwestie zoals problemen op het werk of relatieproblemen.

Wat veroorzaakt depressies?

De oorzaken van depressie verschillen per persoon, hoewel ze verband kunnen houden met veel voorkomende zaken als financiële zorgen, ziekte, bevalling, relatieproblemen of ontslag. Hoewel er een duidelijke aanleiding kan zijn, ontwikkelen mensen soms zonder duidelijke reden een depressie.

Het kan ook zijn dat een reeks gebeurtenissen in het leven tot een depressie leidt – bijvoorbeeld een relatiebreuk die tot problemen thuis en op het werk leidt, gevolgd door ontslag en de daaropvolgende geldzorgen; geen enkele gebeurtenis heeft de aandoening veroorzaakt, maar de opeenstapeling van problemen culmineerde in een depressie.

Oorzaken van depressie kunnen zijn:

  • Een familiegeschiedenis van depressie
  • Stressvolle gebeurtenissen, zoals het overlijden van een naaste of ontslag
  • Bevallen – hormonale en fysieke veranderingen kunnen leiden tot perinatale of postnatale depressie.
  • Gevoelens van eenzaamheid en afzondering
  • Te veel drank- of drugsgebruik – alcohol tast de chemie van de hersenen aan, waardoor het risico op depressie toeneemt.
  • Een langdurig gezondheidsprobleem zoals een hartziekte of kanker, of een hoofdwond

Is depressie erfelijk?

Mensen met een familiegeschiedenis van depressie hebben meer kans om er zelf last van te krijgen. Dit betekent dat als iemand een ouder of broer of zus met de aandoening heeft, hij of zij meer kans heeft om de aandoening zelf te ontwikkelen.

Wie zouden er een depressie kunnen krijgen?

Depressie kan zowel kinderen en jongeren als volwassenen treffen. Op volwassen leeftijd (ook bij oudere volwassenen) kan het samengaan met andere ernstige medische ziekten, zoals diabetes, kanker, hartziekten en de ziekte van Parkinson. Soms kunnen medicijnen voor lichamelijke ziekten zoals hierboven, bijwerkingen veroorzaken die bijdragen tot depressie.

Depressieve stoornissen komen vaak voor bij oudere mensen, en kunnen ofwel een voortzetting zijn van vroegere problemen, ofwel worden geclassificeerd als late depressie indien ze zich voor het eerst voordoen na de leeftijd van 60 jaar.

Hoe lang kan men leven met een depressie?

Mensen met een depressie ervaren soms slechts één of twee episoden, maar depressies kunnen ook hun hele leven lang terugkeren.

De ernst van de symptomen en de duur ervan variëren. Behandelingen en therapieën kunnen helpen de symptomen te verminderen en voorkomen dat de aandoening verergert.

Diagnose

Er bestaan geen lichamelijke testen voor depressie; een arts kan echter bloedonderzoek doen om andere mogelijke oorzaken van de symptomen, zoals een schildklierprobleem, uit te sluiten. De diagnose wordt meestal gesteld na een gesprek met een arts over de symptomen die men ervaart.

Hoe wordt de diagnose van depressie gesteld?

De huisarts zal de diagnose depressie vooral stellen door te vragen naar de algemene gezondheid van de patiënt en over de manier waarop gevoelens de persoon geestelijk en lichamelijk beïnvloeden.

Dit helpt de arts te bepalen of iemand depressief is en of de symptomen mild, matig of ernstig zijn.

Testen om depressie te diagnosticeren

Er bestaat niet één test om depressie te diagnosticeren of te bevestigen. Een psycholoog stelt vragen over symptomen, gevoelens en emoties, en maakt een klinische beoordeling met behulp van vragenlijsten zoals de Beck Depression Inventory II (BDI-II), waarmee de mate van depressie wordt gemeten..

Behandeling en medicatie

De behandeling van depressie kan bestaan uit een combinatie van veranderingen in levensstijl, gesprekstherapieën en medicatie. De aanbevolen behandeling voor een persoon is gebaseerd op de vraag of hij of zij milde, matige of ernstige symptomen heeft.

Hoe wordt depressie behandeld?

Een arts kan iemand met een lichte depressie aanraden om af te wachten of het verbetert zonder actieve behandeling, maar met enkele veranderingen in levensstijl, zoals meer lichaamsbeweging, minder alcoholgebruik of het bijwonen van steungroepen. Bij een aanhoudende lichte depressie kunnen patiënten worden doorverwezen voor gesprekstherapieën of kunnen antidepressiva worden voorgeschreven.

Bij mensen met een matige of ernstige depressie kan een combinatie van therapieën en antidepressiva worden aangeboden.

Medicatie

Antidepressiva zijn de belangrijkste medicijnen om depressies te behandelen. Omdat er veel verschillende soorten bestaan, zullen artsen met individuele patiënten overleggen om het juiste antidepressivum voor hen te vinden. Deze medicijnen omvatten:

  • Selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI) : Deze werken door het niveau van de chemische stof serotonine in de hersenen te verhogen. Serotonine speelt een vitale rol in de hersenen, het bevordert gevoelens van welzijn en geluk, en heeft een positieve uitwerking op het denken, het geheugen, de slaap, de spijsvertering en de bloedsomloop. SSRI's kunnen langdurig worden ingenomen, maar het kan enkele weken duren voordat ze beginnen te werken.
  • Serotonine- en noradrenalineheropnameremmers (SNRI) : Als SSRI's niet volstaan, kan men mogelijk overstappen op een SNRI. Deze werken door de hoeveelheden serotonine en noradrenaline in de hersenen te verhogen. Ze zorgen voor specifieke veranderingen in de hersenen en de zenuwcellen om de stemming te reguleren
  • Antipsychotica: Deze kunnen worden gebruikt bij de behandeling van zware depressies. Ze werken door het verminderen van een teveel aan dopamine in de hersenen. Ze kunnen ook de niveaus van acetylcholine, noradrenaline en serotonine beïnvloeden.
  • Stemmingsstabilisatoren: Deze kunnen de dieptepunten van depressie helpen voorkomen en ervoor zorgen een neerslachtige gemoedstoestand het dagelijks leven niet verstoort.

De medicijnen kunnen worden voorgeschreven naast een therapie, zoals cognitieve gedragstherapie, om de voordelen ervan te vergroten.

Psychotisch depressieve patiënten reageren meestal slecht op antidepressiva, maar remissie is waarschijnlijk met combinaties van neuroleptica en antidepressiva of elektroconvulsietherapie.

Therapie en interventie

Er kunnen bepaalde therapieën worden aanbevolen als behandeling voor depressie - op zichzelf staand of samen met medicatie. Therapieën en interventies voor depressie kunnen bestaan uit:

  • Elektroconvulsietherapie (ECT): Dit is een hersenstimulatieprocedure die onder narcose wordt uitgevoerd om ernstige symptomen te behandelen. Het wordt meestal gegeven in de vorm van een reeks behandelingen over meerdere weken, maar kan ook effectief zijn als een snelle reactie nodig is.
  • Cognitieve gedragstherapie (CGT):Dit helpt mensen hun eigen gedachten en gedrag te begrijpen en onder controle te houden. CGT kan persoonlijk, telefonisch of online worden gegeven.
  • Begeleiding: Dit helpt mensen nieuwe manieren te vinden om met moeilijke kwesties in hun leven om te gaan.
  • Interpersoonlijke therapie (IPT): Hierdoor kunnen mensen beter omgaan met relaties en persoonlijke moeilijkheden.
  • Mindfulness: Dit helpt mensen zich te concentreren op het huidige moment en hun gedachten en gevoelens, om hen te helpen een beter begrip van hun eigen ik te ontwikkelen.

Dieet

Gezonde voeding is essentieel voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid, en een evenwichtig dieet kan mensen helpen de symptomen van depressie te boven te komen.

Uit onderzoek blijkt dat er een belangrijk verband bestaat tussen onze hersenen, onze darmen en de nuttige micro-organismen die in ons spijsverteringsstelsel leven (bekend als de "darm-hersenas"), wat van invloed kan zijn op de manier waarop we met depressie omgaan.

Voedingsmiddelen waarvan gedacht wordt dat ze een normale stemming en psychologische functie ondersteunen, zijn onder meer volkorengranen, fruit en groenten.

Voedingsmiddelen met veel verzadigd vet, geraffineerde suikers, andere sterk bewerkte ingrediënten of cafeïne kunnen een negatief effect hebben op het psychisch welzijn.

Lichaamsbeweging

Lichaamsbeweging is goed voor de algemene lichamelijke en geestelijke gezondheid, en wordt vaak aanbevolen als een van de belangrijkste behandelingen van een lichte depressie. Regelmatige lichaamsbeweging helpt het gevoel van eigenwaarde te vergroten en bevordert een positieve stemming.

Een van de mogelijke symptomen van depressie is een gevoel van weinig energie, waardoor lichaamsbeweging minder aantrekkelijk kan lijken. Het soort lichaamsbeweging is niet zo belangrijk als de tijd die men aan regelmatige lichaamsbeweging besteedt, dus mensen met een depressie moeten proberen iets te vinden wat ze regelmatig kunnen doen, met weinig drempels om uit te voeren. Dit kan een regelmatige wandeling in de buurt zijn (alleen of met vrienden), het volgen van een bewegingsles in een plaatselijk centrum of online, of het deelnemen aan georganiseerde sporten met een groep mensen.

Regelmatige lichaamsbeweging is vooral goed voor mensen met een lichte tot matige depressie.

Preventie

Veel mensen met een depressie hebben baat bij veranderingen in hun levensstijl, zoals meer bewegen, minder alcohol drinken, stoppen met roken en gezond eten.

Andere veranderingen die mensen kunnen maken om de symptomen te verminderen zijn onder andere:

  • Lid worden van een steungroep of meer leren over de aandoening, om beter te begrijpen waarom ze zich zo voelen
  • De verleiding vermijden om te roken of alcohol te drinken om hun stemming te verbeteren
  • Drugsmisbruik vermijden
  • De impact van het werk in overweging nemen – moeten ze een tijdje vrij nemen om te herstellen, of is terugkeer naar het werk juist nuttig?

Er is gebleken dat preventieprogramma’s depressie in alle gemeenschappen terug kunnen dringen. Deze behelzen onder meer schoolprogramma’s om een patroon van positief denken bij kinderen en adolescenten te bevorderen, interventies voor ouders van kinderen met gedragsproblemen om de ouderlijke depressieve symptomen te verminderen en de resultaten voor hun kinderen te verbeteren, en bewegingsprogramma’s voor ouderen.

Wetenschappelijke onderzoeken

Het is bekend dat lichaamsbeweging depressieve symptomen helpt behandelen en voorkomen, maar de redenen daarvoor worden nog onderzocht. Dit omvat onderzoek naar de anti-depressieve effecten van lichaamsbeweging op fysieke factoren zoals neuroplasticiteit (het vermogen van cellen in de hersenen om zichzelf opnieuw te ‘bedraden’), ontsteking, oxidatieve stress (die celschade kan veroorzaken) en het endocriene systeem, plus mentale en emotionele factoren zoals gevoel van eigenwaarde en sociale steun.

Er zijn ook veel onderzoeken naar de effecten van voeding op depressie; bijvoorbeeld de effecten van probiotica op de communicatie tussen de darmen en de hersenen en de voordelen van bepaalde voedingsstoffen.

Uit onderzoek is gebleken dat de darmmicrobiota (de nuttige micro-organismen die in ons spijsverteringsstelsel leven) niet alleen in verband wordt gebracht met maag-darmziekten en metabole stoornissen zoals obesitas en diabetes mellitus, maar ook met neuropsychiatrische stoornissen, waaronder depressieve stoornissen. De microbiota zijn belangrijk voor de ontwikkeling van hersensystemen, en recente onderzoeken hebben aangetoond dat darmmicro-organismen in staat zijn neuroactieve stoffen, zoals serotonine en gamma-aminoboterzuur, te produceren en af te geven, die inwerken op de darm-hersenas.

Sources

  1. Mathers C, Boerma T, Ma Fat D. The global burden of disease: 2004 update. World Health Organization; 2008. Accessed February 2021. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43942/9789241563710_eng.pdf
  2. Schramm E, Klein DN, Elsaesser M, Furukawa TA, Domschke K. Review of dysthymia and persistent depressive disorder: history, correlates, and clinical implications. Lancet Psychiatry. 2020;7(9):801-812. doi:10.1016/S2215-0366(20)30099-7
  3. Kurlansik SL, Ibay AD. Seasonal affective disorder. Am Fam Physician. 2012;86(11):1037-1041. PMID: 23198671
  4. Magnusson A. An overview of epidemiological studies on seasonal affective disorder. Acta Psychiatr Scand. 2000;101(3):176-184. PMID: 10721866
  5. Rao U. DSM-5: disruptive mood dysregulation disorder. Asian J Psychiatr. 2014;11:119-123. doi:10.1016/j.ajp.2014.03.002
  6. Hofmeister S, Bodden S. Premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder. Am Fam Physician. 2016;94(3):236-240. PMID: 27479626 
  7. GBD 2017 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 354 diseases and injuries for 195 countries and territories, 1990–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet. 2018;392(10159):1789-1858. doi:10.1016/S0140-6736(18)32279-7
  8. Sobocki P, Jönsson B, Angst J, Rehnberg C. Cost of depression in Europe. J Ment Health Policy Econ. 2006;9(2):87-98. PMID: 17007486
  9. National Institute of Mental Health. Depression. Updated February 2018. Accessed February 2021. https://www.nimh.nih.gov/health/topics/depression/index.shtml 
  10. Eschweiler GW. Diagnostik und multimodale Therapie der Altersdepression: Neue Entwicklungen [Diagnostics and multimodal treatment of depression in old age: new developments]. Z Gerontol Geriatr. 2017;50(2):99-105. doi:10.1007/s00391-016-1174-2
  11. Wang YP, Gorenstein C. Psychometric properties of the Beck Depression Inventory-II: a comprehensive review. Braz J Psychiatry. 2013;35(4):416-431. doi:10.1590/1516-4446-2012-1048
  12. Dubovsky SL, Thomas M. Psychotic depression: advances in conceptualization and treatment. Hosp Community Psychiatry. 1992;43(12):1189-1198. doi:10.1176/ps.43.12.1189
  13. World Health Organization. Depression. Accessed February 2021. https://www.who.int/health-topics/depression#tab=tab_1
  14. Kandola A, Ashdown-Franks G, Hendrikse J, Sabiston CM, Stubbs B. Physical activity and depression: towards understanding the antidepressant mechanisms of physical activity. Neurosci Biobehav Rev. 2019;107:525-539. doi:10.1016/j.neubiorev.2019.09.040
  15. Huang R, Wang K, Hu J. Effect of probiotics on depression: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrients. 2016;8(8):483. doi:10.3390/nu8080483
  16. Osher Y, Belmaker RH. Omega-3 fatty acids in depression: a review of three studies. CNS Neurosci Ther. 2009;15(2):128-33. doi:10.1111/j.1755-5949.2008.00061.x
  17. Evrensel A, Ceylan ME. The gut–brain axis: the missing link in depression. Clin Psychopharmacol Neurosci. 2015;13(3):239-244. doi:10.9758/cpn.2015.13.3.239
U bent misschien geïnteresseerd in...

Depressie

Depressie is één woord waar je veel verschillende betekenissen aan kunt verbinden. Het is een stemmingsstoornis die elk aspect van het leven kan raken, maar toch duidelijk individuele kenmerken heeft.

Welkom terug

Om toegang te krijgen tot deze informatie moet u inloggen met uw gebruikersnaam.

Heb je geen account?Inschrijven