Η διπολική διαταραχή είναι μια δια βίου ψυχική διαταραχή που προκαλεί δραστικές αλλαγές στα επίπεδα της διάθεσης, της ενέργειας και της δραστηριότητας.
Η Neuraxpharm παρέχει εναλλακτικές φαρμακευτικές λύσεις για την αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής και μόλις ο γιατρός σας εξακριβώσει ποιες είναι οι συγκεκριμένες ανάγκες σας, μπορεί να συνταγογραφήσει το προϊόν που προσαρμόζεται καλύτερα στην πάθησή σας.
Μάθετε για τους διάφορους τύπους διπολικής διαταραχής, τον τρόπο αντιμετώπισής τους και τη σχετική επιστημονική έρευνα γύρω από την πάθηση.
Η διπολική διαταραχή είναι μια ψυχική πάθηση που επηρεάζει τη διάθεση. Παλιότερα, ήταν γνωστή ως μανιοκατάθλιψη. Χαρακτηρίζεται από ακραίες μεταβολές στη διάθεση, από «μανιακά» επεισόδια έως κατάθλιψη, οι οποίες επηρεάζουν την ικανότητα συγκέντρωσης και εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων. Παρότι είναι μια δια βίου πάθηση, με συνεχή θεραπευτική αντιμετώπιση και παρεμβάσεις, όσοι άνθρωποι πάσχουν από διπολική διαταραχή μπορούν να ζήσουν μια παραγωγική, υγιή ζωή.
Υπάρχουν τρεις τύποι διπολικής διαταραχής και ενώ όλοι τους επιφέρουν σαφείς, ακραίες αλλαγές στη διάθεση, διαφέρουν όσον αφορά το επίπεδο βαρύτητάς τους.
Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από μανιακά επεισόδια, τα οποία συνοδεύονται από τρομερά ενθουσιώδη, ευερέθιστη ή ενεργητική συμπεριφορά, και από καταθλιπτικά επεισόδια, τα οποία συνοδεύονται από θλίψη, αδιαφορία ή αισθήματα απελπισίας. Οι περίοδοι κατά τις οποίες επέρχεται μικρότερης έντασης μανία ονομάζονται «υπομανιακά επεισόδια». Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, συνήθως ο ασθενής αισθάνεται καλά, αλλά οι φίλοι ή τα μέλη της οικογένειάς του παρατηρούν αλλαγές στη διάθεση ή τα επίπεδα δραστηριότητάς του.
Οι ασθενείς μπορούν να βιώσουν μανιακά και καταθλιπτικά επεισόδια ταυτόχρονα (για παράδειγμα, νιώθοντας ότι είναι γεμάτοι ενέργεια, αλλά παράλληλα θλίψη και ματαιότητα). Αυτή η περίπτωση ονομάζεται επεισόδιο μικτών χαρακτηριστικών.
Μερικές φορές, οι άνθρωποι εμφανίζουν ορισμένα από τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής, αλλά δεν ταιριάζουν με κανέναν από τους τρεις παραπάνω τύπους. Σε αυτήν την περίπτωση θεωρείται ότι έχουν διάφορες άλλες προσδιορισμένες και απροσδιόριστες διπολικές ή συναφείς διαταραχές.
Από διπολική διαταραχή πάσχει περίπου το 2,4% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή περίπου 46 εκατομμύρια άνθρωποι. Από αυτούς, το 52% είναι γυναίκες και το 48% άνδρες. Ωστόσο, ο επιπολασμός της διπολικής διαταραχής ποικίλλει ανά τον κόσμο από 0,3% έως 1,2% ανά χώρα.
Στην Ευρώπη, έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 1% του πληθυσμού (1 στους 100 ανθρώπους) είναι πιθανό να διαγνωστεί με διπολική διαταραχή στη ζωή του. Αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία και επηρεάζει άνδρες και γυναίκες ανεξαρτήτως υπόβαθρου,.
Αν και τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής ενδέχεται να διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνήθως περιλαμβάνουν επεισόδια μανίας και επεισόδια κατάθλιψης.
Η διπολική διαταραχή χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστες περιόδους ακραίας και έντονης διάθεσης, τις οποίες συχνά δεν αναγνωρίζει ο άνθρωπος που τις βιώνει. Μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο, τα επίπεδα ενέργειας και τη δραστηριότητα, και ενδέχεται να διαρκέσουν για ημέρες ή εβδομάδες, δημιουργώντας δυσκολίες στην καθημερινή ζωή.
Στα μανιακά επεισόδια περιλαμβάνονται τα εξής:
Στα καταθλιπτικά επεισόδια περιλαμβάνονται τα εξής:
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι δεν είναι εύκολο να προσδιοριστούν τα στάδια της διπολικής διαταραχής. Τις περισσότερες φορές, τα στάδια βασίζονται στην εμφάνιση και την επανεμφάνιση επεισοδίων διακύμανσης της διάθεσης, που υποδηλώνει επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Ωστόσο, η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να μην αντικατοπτρίζει την πορεία της ίδιας της ασθένειας, αλλά να είναι συνέπεια μιας αναποτελεσματικής αντιμετώπισης.
Η διπολική διαταραχή μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και συνήθως παρατηρείται για πρώτη φορά από τα τέλη της εφηβείας έως τα μέσα της δεύτερης δεκαετίας. Τα συμπτώματα ενδέχεται να διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται οι σοβαρές μεταβολές της διάθεσης. Εάν ένας άνθρωπος βιώσει τουλάχιστον τρία συμπτώματα μανίας και αντιμετωπίζει καταθλιπτικά επεισόδια που εμποδίζουν τις καθημερινές του δραστηριότητες, πρέπει να συμβουλευτεί γιατρό. Η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να αποτρέψει την επιδείνωση των επεισοδίων.
Η διπολική διαταραχή μπορεί να ποικίλει από άνθρωπο σε άνθρωπο και να έχει πολλές και διάφορες αιτίες. Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση για τους πάσχοντες ποικίλλει επίσης από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Θεωρείται ότι η διπολική διαταραχή δεν έχει μόνο μία αιτία. Πιθανόν υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, επιφέροντας την ανώμαλη λειτουργία των εγκεφαλικών κυκλωμάτων που προκαλεί τα συμπτώματα. Σε αυτές περιλαμβάνονται τα εξής:
Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η διπολική διαταραχή είναι μια κατάσταση που μπορεί να εμφανίζεται πιο συχνά σε ορισμένες οικογένειες. Όσοι άνθρωποι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού (γονέα ή αδελφό/αδελφή) που πάσχει από διπολική διαταραχή πιθανώς να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν και οι ίδιοι τη διαταραχή. Όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι με οικογενειακό ιστορικό διπολικής διαταραχής δεν θα την εμφανίσουν.
Άνδρες, γυναίκες και παιδιά μπορούν να εκδηλώσουν διπολική διαταραχή ανά πάσα στιγμή στη ζωή τους ανεξαρτήτως υπόβαθρου, αν και η πάθηση εκδηλώνεται σπάνια μετά την ηλικία των 40 ετών.
Η διπολική διαταραχή είναι μια δια βίου πάθηση. Παρότι τα συμπτώματά της μπορεί να έρχονται και να παρέρχονται, η πάθηση απαιτεί συνεχή θεραπεία και δεν υποχωρεί από μόνη τους.
Μια μελέτη του κινδύνου θνησιμότητας (θανάτου) που συνοδεύει ψυχικές διαταραχές διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από διπολική διαταραχή, μεταξύ άλλων παθήσεων, διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Ωστόσο, η σωστή μακροχρόνια, συνεχής θεραπεία μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση των συμπτωμάτων υπό έλεγχο και να επιτρέψει στους ανθρώπους με διπολική διαταραχή να ζήσουν μια μακρά και υγιή ζωή.
Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση της διπολικής διαταραχής και δημιουργηθεί ένα πλάνο θεραπείας τόσο πιο πιθανό είναι να εμποδιστεί η εξέλιξη της πάθησης.
Επί του παρόντος, η διάγνωση της διπολικής διαταραχής γίνεται εξετάζοντας το ιστορικό και τα συμπτώματα ενός ανθρώπου, αντί για απεικόνιση εγκεφάλου ή άλλες διαγνωστικές εξετάσεις. Οι άνθρωποι με διπολική διαταραχή είναι πιο πιθανό να ζητήσουν βοήθεια όταν περνούν κατάθλιψη σε σχέση με μανία ή υπομανία. Όμως είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό, εάν παρατηρηθούν επαναλαμβανόμενα συμπτώματα οποιασδήποτε κατάστασης. Ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει μια φυσική εξέταση και να συνταγογραφήσει ιατρικές εξετάσεις, ώστε να αποκλείσει άλλες παθήσεις.
Εάν είναι απαραίτητο, ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας θα διενεργήσει μια αξιολόγηση ψυχικής υγείας, εξετάζοντας τα συμπτώματα, το ιστορικό, τις εμπειρίες και, συχνά, το οικογενειακό ιστορικό του ασθενή. Μερικές φορές, τα φάρμακα (όπως τα στεροειδή) και άλλες παθήσεις (όπως τα προβλήματα του θυρεοειδούς), μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της διπολικής διαταραχής. Για αυτό, κατά τη διάγνωση, ο γιατρός ενδέχεται να αξιολογήσει την πιθανή δράση τέτοιων μη συναφών ασθενειών ή φαρμάκων.
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις βάσει των οποίων μπορεί να γίνει η διάγνωση της διπολικής διαταραχής. Ωστόσο, ένας ειδικός ψυχικής υγείας θα κάνει ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα, τα αισθήματα και τα συναισθήματα του ασθενούς. Κατά την κλινική αξιολόγηση, θα χρησιμοποιήσει ερωτηματολόγια όπως το ερωτηματολόγιο διαταραχών του θυμικού MDQ (Mood Disorder Questionnaire), προκειμένου να εξακριβώσει αν ένας ασθενής πάσχει από τη συγκεκριμένη διαταραχή, την έκδοση της κλίμακας συνολικής κλινικής εικόνας για διπολική διαταραχή CGI-BP (Clinical Global Impressions-Bipolar Version), που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της βαρύτητας της ασθένειας, την κλίμακα αξιολόγησης μανίας του Young YMRS (Young Mania Rating Scale) για την αξιολόγηση της βαρύτητας των μανιακών επεισοδίων, καθώς και την κλίμακα ταξινόμησης της κατάθλιψης του Hamilton (HDRS), ώστε να αξιολογήσει τη βαρύτητα και τη μεταβολή των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
Η διπολική διαταραχή είναι μια δια βίου ασθένεια που μπορεί να έρχεται και να παρέρχεται με την πάροδο του χρόνου. Η μακροχρόνια συνεχής θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην καθυστέρηση, την πρόληψη ή τη διαχείριση της οξείας μανίας ή των οξέων καταθλιπτικών επεισοδίων και τυχόν παρατεταμένων συμπτωμάτων που μπορεί να εμφανιστούν μεταξύ αυτών των επεισοδίων. Είναι επίσης σημαντικό να υποβάλλονται σε θεραπεία και οι πάσχοντες από υπομανία, ώστε να περιορίζεται η εκδήλωση μανίας υψηλής βαρύτητας ή κατάθλιψης.
Το αποτελεσματικό πλάνο θεραπείας συχνά περιλαμβάνει συνδυασμό φαρμάκων και ψυχοθεραπείες μέσω συνομιλίας. Μελέτες έχουν δείξει ότι κατά την επιλογή θεραπείας για τις οξείες φάσεις της διπολικής διαταραχής, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κατάλληλη θεραπεία για τα διαστήματα που παρεμβάλλονται των επεισοδίων (γνωστά ως φάση συντήρησης), προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης διαχείριση των οξέων φάσεων της ασθένειας.
Στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής περιλαμβάνονται σταθεροποιητές της διάθεσης, αντιψυχωσικά δεύτερης γενιάς και φάρμακα που επιδρούν στον ύπνο ή το άγχος. Οι γιατροί μπορούν επίσης να συνταγογραφήσουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα για καταθλιπτικά επεισόδια, σε συνδυασμό με έναν σταθεροποιητή διάθεσης για την πρόληψη μανιακών επεισοδίων. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αγχολυτικά φάρμακα, για να κατευνάσουν το άγχος και την ταραχή που σχετίζονται με ένα μανιακό επεισόδιο.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσουν διαφορετικά φάρμακα, προτού βρουν εκείνα που δρουν πιο αποτελεσματικά στην περίπτωσή τους. Μόλις εντοπιστούν τα φάρμακα αυτά, η θεραπεία μπορεί να αποδειχτεί πολύ αποτελεσματική και να έχουν πολλοί άνθρωποι μια πλήρως λειτουργική και επιτυχημένη ζωή.
Η ψυχοθεραπεία (θεραπεία μέσω ομιλίας) μπορεί να παρέχει εκπαίδευση και υποστήριξη σε ανθρώπους με διπολική διαταραχή, ώστε να τους βοηθήσει να αποδεχτούν την ασθένειά τους. Μπορεί να βοηθήσει έναν ασθενή να αναγνωρίσει και να αλλάξει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις συμπεριφορές του που του προκαλούν δυσκολίες.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορα είδη ψυχοθεραπείας για τη διπολική διαταραχή, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας, της οικογενειακής ψυχοθεραπείας, της διαπροσωπικής και κοινωνικού ρυθμού θεραπείας, της γνωστικής θεραπείας βασιζόμενης στην ενσυνειδητότητα και της διαλεκτικής συμπεριφορικής θεραπείας.
Ο τύπος, η συχνότητα και η τακτικότητα της θεραπείας βασίζονται στις ανάγκες κάθε ατόμου. Υπάρχουν επίσης πολλές παρεμβάσεις που μπορεί να βρουν χρήσιμες οι ασθενείς στη διαχείριση των διπολικών συμπτωμάτων. Σε αυτές περιλαμβάνονται τα εξής:
Αν και υπάρχουν περιορισμένες σχετικές έρευνες, ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι ενδέχεται η διατροφή να σχετίζεται με τη διπολική διαταραχή.
Παρότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη διατροφή για τη διπολική διαταραχή, σε γενικές γραμμές, η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής, χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά και απλούς υδατάνθρακες, και αποτελούμενη από τροφές με πλούσια θρεπτικά συστατικά, μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
Επιπλέον, η κατανάλωση καφεϊνούχων ποτών με μέτρο (και χωρίς να διακόπτεται απότομα) μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της υπερδιέγερσης.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση μπορεί να είναι ευεργετική κατά την αντιμετώπιση της καταθλιπτικής φάσης της διπολικής διαταραχής. Η τακτική αερόβια άσκηση, όπως το τζόκινγκ ή το κολύμπι, ενδέχεται να επηρεάσουν ευεργετικά τη διάθεση, να συμβάλουν στην καταπολέμηση του στρες και του άγχος, καθώς και να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου, ενώ η αναερόβια άσκηση, όπως γιόγκα ή Pilates, ενδέχεται να έχει ηρεμιστική δράση.
Τα άτομα με διπολική διαταραχή συχνά ζουν καθιστική ζωή και αυτό μπορεί να συμβάλει στην υψηλή παρουσία άλλων ασθενειών όπως ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις. Η αερόβια άσκηση βελτιώνει την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου, και συνεπώς μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη περαιτέρω εξέλιξης της νόσου.
Παρά τα οφέλη της, η άσκηση ενδέχεται να επιδεινώσει τα μανιακά συμπτώματα μερικών ανθρώπων. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον γιατρό σας, για να βρείτε το κατάλληλο πρόγραμμα γυμναστικής.
Παρότι δεν είναι δυνατό να αποφευχθεί η διπολική διαταραχή, αν γίνει διάγνωση και ξεκινήσει η αντιμετώπισή της όταν εντοπιστούν τα συμπτώματα, μπορεί να προληφθεί η επιδείνωσή της.
Οι ασθενείς στους οποίους έχει ήδη διαγνωστεί η πάθηση μπορούν να αποφύγουν τη μετατροπή ήπιων συμπτωμάτων σε οξέα επεισόδια με τους εξής τρόπους:
Υπάρχουν πολυάριθμες και ευρέως φάσματος μελέτες που διερευνούν τα αίτια, τους παράγοντες κινδύνου και την αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής.
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες επικεντρώνονται στον εντοπισμό τυχόν γονιδίων που μπορεί να εμπλέκονται στην πρόκληση της διαταραχής. Αν και είναι γνωστό ότι η διπολική διαταραχή εκδηλώνεται πιο συχνά σε ανθρώπους που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με την πάθηση, οι ερευνητές βρίσκονται ακόμα στη διαδικασία εντοπισμού των αντίστοιχων γονιδίων και του τρόπου που δρουν συνδυαστικά. Μια παγκόσμια ομάδα ερευνητών εντόπισε πρόσφατα 30 περιοχές του ανθρώπινου γονιδιώματος, όπου οι παραλλαγές στον γενετικό κώδικα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης διπολικής διαταραχής.
Οι ερευνητές εξετάζουν επίσης προσεκτικά τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου (των «καλών» και των «κακών» βακτηρίων, καθώς και άλλων μικροοργανισμών που ζουν στο έντερο) και τη σχέση τους με τη λειτουργία του εγκεφάλου σε ανθρώπους με διπολικές διαταραχές. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου αυτών των ανθρώπων μπορεί να έχει τροποποιηθεί.
Η επιστημονική κοινότητα είναι αισιόδοξη ότι η συνεχής έρευνα στους τομείς αυτούς θα οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων, πιο αποτελεσματικών και καλύτερα στοχευόμενων θεραπειών.
Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης έρευνες για τις καλύτερες δυνατές θεραπείες για ανθρώπους με διπολική διαταραχή. Σε αυτές περιλαμβάνονται μελέτες που αξιολογούν την αποτελεσματικότητα τόσο των φαρμακευτικών όσο και των μη φαρμακευτικών θεραπειών για τη αντιμετώπιση οξέων μανιακών ή καταθλιπτικών συμπτωμάτων, καθώς και για την πρόληψη της υποτροπής σε ενήλικες με τη διαταραχή. Περιλαμβάνονται επίσης μελέτες που προσπαθούν να καθορίσουν εάν η εντατική ψυχοθεραπευτική παρέμβαση στα πρώτα στάδια της διπολικής διαταραχής μπορεί να προλάβει ή να περιορίσει τη βαρύτητα της εμφάνισής της.
Επιληψία
Επιληψία
Ψυχική υγεία
Εγγραφείτε στη λίστα αλληλογραφίας μας
Για να λαμβάνετε τις τελευταίες ενημερώσεις από το blog της Neuraxpharm.
Για να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες, πρέπει να χρησιμοποιήσετε τα διαπιστευτήριά σας
Δεν έχετε προφίλ; Εγγραφείτε
